Tütün İçmek Haram mıdır? Bir Osmanlı Risalesi

Osmanlilar Batililari afyon, kahve ve lalelerin verdigi zevkle tanistirdilar. Buna karsilik Avrupalilar 17. yüzyil basinda Osmanlilara tütün ihraç etti. Osmanli Imparatorlugu sakinleri kisa bir süre içinde kelimenin tam anlamiyla “dumanalti” olunca ulema bu yeni icat nesnenin tehlikelerini fark ederek tütün içmeye karsi çiktiysa da, bir ise yaramadi. Tütün içenlerin sayisi hizla artti, kahvehaneler açildi. Tütün içmeye karsi çikanlardan biri de 1631 ya da 1634'te dogmus olan Ahmed er-Rûmî el-Akhisârî'ydi. 19. yüzyilda Hindistan'da bile etkisi hissedilen Anadolulu bu âlim, kendi ülkesinde unutulup gitti. Akhisârî'nin yazdigi risale tütün içme karsiti Arapça en eski metinlerden biridir. Savlari Kuran'a, hadislere ve tibba dayanir. Yahya Michot, risaleye yazdigi sunusta bu savlari yazarin diger eserleri ve yasadigi çag baglaminda ele aliyor, Akhisârî'nin kisiligini, Birgivî ve Kadizade'den Kâtip Çelebi ve Nabulusî'ye kadar diger Osmanli ulemasinin görüsleriyle karsilastirarak inceliyor. Kitapta er-Risâletü'd-duhâniye'nin Arapça tam metni ve Türkçeye çevirisi de yer aliyor.