Osmanlı İmparatorluğunda Marjinal Sufilik: Kalenderiler

Ahmet Yasar Ocak'in eserleri arasinda belki de beni en fazla etkileyenlerden biri de Kalenderîlere dair kitabidir. Ben onun yazdigi bütün eserleri okudum. Kalenderîleri marjinal bir sûfilik hareketi olarak anlattigi bu eserinde, bu meselenin bir itikat meselesi olmaktan ziyade, bir sosyoloji meselesi oldugunu açik bir sekilde ortaya koymaktadir. Bu konulari arastirirken ilahiyatçi gözüyle degil, sosyolog ve tarihçi gözüyle bakmak gerektigini onda gördüm. Ocak'in Kalenderîler üzerine yazdigi bu eser âdeta bir metodoloji modelidir ve beni bu açidan en fazla etkileyen eserdir. -Taha Akyol-Bugüne kadar Bektasilik üzerinde birçok arastirma yayimlanmis olmasina karsilik, ona temel olusturan çok daha genis çapli, orta ve yeniçaglar Islâm dünyasinin pek çok yerine yayilmis bir tasavvuf akimi ve mesrebi olan Kalenderîligin yakin zamanlara kadar devre disi kalmasi önemli bir eksiklik olmustur. Sebebi, bu ilginç ve mühim protest sufiligin mahiyet ve öneminin yeterince anlasilmamis bulunmasidir. Ocak'in Osmanli Imparatorlugu'nda Marjinal Sûfilik: Kalenderîler adli eldeki bu eseri, tasavvuf tarihinde Kalenderlerin, Kalenderiligin ve onun çerçevresinde vücut bulmus mistik tesekküllerin, Osmanli sahasinda XVII. asra kadarki tarihî macerasinin hikâyesidir. Bu alanda yayimlanmis ilk monografi olma özelligini de tasiyan bu çalismayla tüm tarih meraklilari "yasadigimiz topraklarin tarihi"nin ilginç ve merakli, ama ayni zamanda nühim bir kesitini taniyacak. (Tanitim Bülteninden)