Mekanları Tüketmek

Turizm, otantik degerlerin ve yasam biçimlerinin yapay olarak yeniden üretilip uygun fiyatla paketlenerek "gelismis" Batililara sunulmasidir. Bu paket, yerli halkin ise giderken otantik üniformasini giydigi, kirsal alanin isaretli patikalarla "doga yürüyüsçüleri" için tanzim edildigi, yerel yiyeceklerin seri olarak üretilip ambalajlandigi, hepimizin kredi kartiyla üç taksitte ödemek kosuluyla birer basrol oyuncusu olabilecegimiz bir sahne performansini içermektedir. John Urry, Mekânlari Tüketmek'te, sanayilesmeyle birlikte kentlerde gelisen dogadan kopuk yeni yasam tarzinin, kentsel alanda, banliyölerde ve kirsal alanda yarattigi degisimi derinlemesine inceliyor. Baglantili olarak, yerlerin tüketilmesini düzenleme ve tesvik etmeye yönelik olarak gelisen hizmet sektörünü; bu tüketim pazarinin giderek gelismesiyle yerlerin, buralarda yasayan ahalinin ve dogal çevrenin nasil dönüstügünü ve yeniden yapilandirildigini ortaya koyuyor. Ayrica kirsal alanin tüketilmesinin degisen biçimleri baglaminda tüketimin dogasini ve metalastirma ile kolektif coskular arasindaki gerilimi arastiriyor. Yazar, "gelismis" Bati'nin "el degmemis"e olan kibirli ve modernist meraki sonucu, bir zamanlar tarimsal üretim ve dogaya ev sahipligi yapan kirsal alanin, seçkinlere ve orta sinif maceracilara hizmet için kurulmus bir dogal ortam simülasyonuna dönüstügünü gösteriyor. Urry, ayrintilariyla ele aldigi bu konulari, bir zaman-mekân toplumsal çözümlemesi çerçevesine oturtuyor. Sosyoloji disiplininin, diger sosyal bilimlerin ilgi alanlarindan beslenme ve bu alanlarin kapsadigi konulari kendi bünyesine alarak dönüstürme özelligi baglaminda asalak bir bilim oldugunu vurguluyor. Urry'ye göre bu asalak karakter, bugüne dek sosyolojik alanda tutarli ve kapsamli bir zaman-mekân toplumsal çözümlemesi gelistirmenin önünde bir engel teskil etmekle birlikte, diger bilimcilerin birbirinden kopuk olarak algiladigi zaman ve mekânin bütünleyici bir çerçevede yeniden ele alinabilmesini olanakli kiliyor. Gerçekten de Urry, turizm ve yerlerin tüketilmesine egilirken politik, ekonomik ve kültürel süreçler üzerinde önemle durarak, bu türden kapsamli bir zaman-mekân sosyolojisinin önemli ve özenli bir örnegini veriyor.