Hak Zail Olmaz Roma, Türk ve İslam Hukuklarında Eksik Borç

Roma hukukunda tabiî borç (obligatio naturalis) olarak adlandirilan ve günümüz hukukunda Borçlar Hukuku içinde düzenlenen eksik borçlar, kanunun dava hakki vererek desteklemedigi, ama tamamen hükümsüz de saymayip birkisim sonuçlar bagladigi borçlari ifade etmektedir. Borçlar Hukuku alaninda ayricalikli ve istisnaî bir yeri temsil eden eksik borç kavrami, fikih, hukuk ve ahlâk disiplinlerinin yanisira hukuk ve siyaset felsefelerinin de bazi temel meselelerinin kesisim noktasinda durmasi açisindan önem tasimaktadir. Islâm hukukunda da dogus sartlari, özellikleri ve sonuçlari açisindan Roma-Türk hukuk literatürü içinde tabiî/eksik borç olarak isimlendirilen borç türüyle bazi hususlarda paralellikleri bulunmakla beraber farkliliklar da tasiyan ve ifasi yargi yoluyla elde edilemez ama geçerli sekilde ifa edilebilir borçlar bulunmaktadir. Islam hukukundaki eksik borçlar, kazâî hüküm-diyânî hüküm ayirimina dayanmakta olup diyânî borçlarin bir altkümesini teskil etmektedir.Bu eserde, öncelikle, Roma hukukunda dogan ve Kita Avrupasi hukuku üzerinden günümüz Türk hukukuna geçen tabiî/eksik borçlarin tarihî arkaplani ve mevcut durumu farkli boyutlariyla ortaya konuluyor. Bilahare tabiî/eksik borçlara dair bu düzenlemeler çerçeve edinilerek Islâm hukukundaki benzeri borçlar tasnif ediliyor, kaynaklari ve hükümleri açiklaniyor.